I. Pierwsze przepisy pożarowe w Polsce
Próby zorganizowania walki z ogniem podejmowane były w miastach polskich już w XIV wieku. Uchwała rady miejskiej Krakowa z 1374 roku nazwana "porządki ogniowe" zawierała szczegółowe nakazy dotyczące przestrzegania bezpieczeństwa ogniowego oraz przepisy o zachowaniu się mieszkańców w razie pożaru, wyznaczając każdemu odpowiednie czynności ratownicze.

II. Podstawy prawne organizacji i działania ochrony przeciwpożarowej
Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991r. o ochronie przeciwpożarowej (tekst jednolity Dz. U. z 2002r. Nr 147 poz. 1229 z późn. zm.).

III. Podstawowe zadania ochrony przeciwpożarowej
Ochrona przeciwpożarowa polega na realizacji przedsięwzięć mających na celu ochronę życia, zdrowia i mienia przed pożarem, klęską żywiołową lub innym miejscowym zagrożeniu poprzez:
zapobieganie powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
zapewnienie sił i środków do zwalczania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia,
prowadzenie działań ratowniczych.

IV. Ochotnicze Straże Pożarne
Ochotnicze straże pożarne i ich związek funkcjonują w oparciu o przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989r. - "Prawo o stowarzyszeniach". Szczegółowe zadania i organizację ochotniczej straży pożarnej określają statuty uchwalone przez walne zgromadzenie OSP.

Celem Ochotniczej Straży Pożarnej jest:

  • prowadzenie działalności mającej na celu zapobieganie pożarom oraz współdziałanie w tym zakresie z instytucjami i stowarzyszeniami,
  • branie udziału w akcjach ratowniczych prowadzonych w czasie pożarów, zagrożeń ekologicznych związanych z ochroną środowiska oraz innych klęsk i zdarzeń,
  • informowanie ludności o istniejących zagrożeniach pożarowych i ekologicznych oraz sposobach ochrony przed nimi,
  • rozwijanie wśród członków OSP kultury fizycznej i sportu oraz prowadzenie działalności kulturalno-oświatowej i rozrywkowej,
  • uczestniczenie i reprezentowanie OSP w organach samorządowych i przedstawicielskich,
  • wykonywanie innych zadań wynikających z przepisów o ochronie przeciwpożarowej oraz niniejszego statutu.
  • Zadania i cele Ochotnicza Straż Pożarna realizuje przez:
  • organizowanie zespołów do prowadzenia kontroli stanu ochrony przeciwpożarowej w miejscowości własnej i pomocy wzajemnej,
  • organizowanie spośród swoich członków pododdziałów pożarniczych,
  • przedstawianie organom władzy samorządowej i administracji rządowej wniosków w sprawach ochrony przeciwpożarowej,
  • prowadzenie podstawowego szkolenia pożarniczego członków OSP i współdziałanie z Państwową Strażą Pożarną w organizowaniu szkolenia funkcyjnych OSP,
  • organizowanie kobiecych i młodzieżowych drużyn pożarniczych,
  • organizowanie zespołów świetlicowych, bibliotek, orkiestr, teatrów amatorskich, chórów, sekcji sportowych i innych form pracy społeczno-wychowawczej i kulturalno-oświatowej,
  • organizowanie zawodów sportowych i imprez propagujących kulturę fizyczną,
  • prowadzenie innych form działalności mających na celu wykonanie zadań wynikających z ustawy o ochronie przeciwpożarowej i statutu.
Członkami OSP mogą być osoby fizyczne, mające pełną zdolność do czynności prawnych i nie pozbawione praw publicznych, małoletni za zgodą przedstawicieli ustawowych i osoby prawne.Członkowie OSP dzielą się na:

  • czynnych - członkiem czynnym może być osoba, która aktywnie uczestniczy w wykonywaniu postanowień statutu, opłaca składkę członkowską i złożyła przyrzeczenie następującej treści: "W pełni świadom obowiązków strażaka - ochotnika uroczyście przyrzekam czynnie uczestniczyć w ochronie przeciwpożarowej majątku narodowego, być zdyscyplinowanym członkiem Ochotniczej Straży Pożarnej, dbającym o jej godność, ofiarnym i mężnym w ratowaniu życia ludzkiego i mienia"
  • młodzieżowych drużyn pożarniczych - członkiem młodzieżowej drużyny pożarniczej może zostać osoba, która ukończyła 12 lat, uzyskała zgodę opiekunów ustawowych i złożyła przyrzeczenie.
  • wspierających - członkiem wspierającym może być osoba fizyczna lub prawna współdziałająca w rozwoju OSP, wspomagająca finansowo lub w inny sposób jej działalność.
  • honorowych - członkiem honorowym może zostać członek OSP szczególnie zasłużony dla ochrony przeciwpożarowej. Godność członka honorowego nadaje walne zebranie.